Aanleiding

Meer dan twee jaar heb ik gewerkt aan een boek met als titel ‘De kleine wereld van Piet en Marijcke’. De aanleiding voor het boek is het feit dat in 2001Marijcke overleed en twee van mijn drie kleinkinderen hun oma en haar familie niet gekend hebben. Om in dit gemis te voorzien, heb ik op mij genomen om over haar, mijzelf, de kinderen, de voorouders en anderen te gaan schrijven.

Motivering van de gekozen methodiek

Onze ‘kleine wereld’ bestond primair uit de gezinnen waarin Marijcke en ik opgroeiden en het gezin dat wij zelf hebben gesticht. De familiestructuur kent echter ook zijn eigen geschiedenis die ons leven heeft beïnvloed. Maar er is nog meer. Rondom deze kern van familie en gezin heeft zich veel afgespeeld in structuren waarvan wij deel zijn geweest: de woonbuurt, de school, de sport, de universiteit, het werk, de politiek, en tal van maatschappelijke organisaties. Daarmee is onze ‘kleine wereld’ steeds gekoppeld aan familierelaties en aan andere relaties. Door zelf dingen op te schrijven nu ik dat nog kan, voorkom ik dat informatie verloren gaat over het familie- en gezinsleven van Marijcke en mij en de vele relaties van haar en mij met anderen. Daarmee is het boek veel ruimer van opzet geworden dan ik oorspronkelijk voor ogen had.

Bronnen

Mijn belangrijkste bron is mijn geheugen of preciezer gezegd het deel van mijn geheugen waar mijn persoonlijke lotgevallen zijn opgeborgen. Dat wordt in de psychologische literatuur het autobiografische geheugen genoemd. Daarin zijn de persoonlijke herinneringen terug te vinden. Hoe presenteren die herinneringen zich? Ikzelf roep herinneringen vooral op door over gebeurtenissen uit het verleden na te denken. Daarvoor is rust en concentratie nodig. Maar het verschijnt ook spontaan bij het lezen van brieven, artikelen en andere documenten, het bekijken van foto’s, films en programma’s op de televisie en zelfs door het luisteren naar muziek. Ook gesprekken met familieleden, vrienden, oud-collega’s, kennissen en soms wildvreemden, brengen herinneringen binnen over de eigen ‘kleine wereld’.

Een ander bron betreft geschreven en gedrukte documenten. Van mijn eerste levensjaren heeft mijn moeder mijn ontwikkeling als baby en kind bijgehouden in mijn babyboek. Bovendien beschreef zij daarbij ook heel vaak de maatschappelijke gebeurtenissen. Ook van latere perioden zijn nog brieven en andere documenten bewaard gebleven van mijn ouders en die van Marijcke, net voldoende om delen van hun levens te kunnen beschrijven.

Verder lagen er in mijn persoonlijke archief foto’s, dia’s, fotoboeken, familiefilms, plakboeken over mijn politieke loopbaan en andere archiefstukken te wachten op meer aandacht. Het was met elkaar boeiend materiaal. Wat ontbrak, was de ordening en beschrijving gezien door mijn bril.

Historische verhaallijn met thematische inslag

Het opschrijven van het verleden is per definitie een historische bezigheid. Ik zou consequent een verhaallijn hebben kunnen kiezen die de tijd volgt. Te beginnen bij de grootouders en eindigend bij de dag van vandaag. Ik heb daar niet voor gekozen omdat tijd en relaties niet steeds gelijk zijn in te delen. Dat is terug te vinden in de opbouw van het boek. Ik heb gekozen voor een mengvorm van een historische en thematische verhaallijn. Noem het schering en inslag zoals bij een weefgetouw. De schering is de verleden tijd en de inslag zijn de verschillende relaties. Aan het eind van het boek is zo het weefsel verwoord van mijn ‘kleine wereld’, die ik gedurende bijna veertig jaar met Marijcke heb gedeeld.

Bestemming

Het boek is vooral bestemd voor mijn naaste familie, vrienden en kennissen. Daarom heb ik vijf en veertig boeken laten drukken en deze aan hen uitgedeeld. Het is een mooi boek geworden van 248 pagina’s met veel foto’s. Een aantal exemplaren heb ik ter beschikking gesteld van instellingen zoals de gemeente Bloemendaal, de openbare bibliotheek van Bloemendaal/Haarlem en het Noord-Hollands archief en het archief van de historische vereniging Ons Bloemendaal. Op die plaatsen is het totale boek in te zien.

Autobiografisch schrijven

Waarschijnlijk zijn er mensen buiten mijn ‘kleine wereld’, die zich bij het lezen van het boek herkennen in tijdsbeelden of aansluitende herinneringen. Ik heb dat ervaren door een aantal buitenstaanders het boek te laten lezen. Daarnaast zijn veel mensen geïnteresseerd in het beschrijven van hun eigen familiegeschiedenis, maar komen er niet aan toe om daar vorm aan te geven. Daarvoor zou het boek goed als voorbeeld kunnen dienen. Er zijn tal van cursussen over autobiografische leren schrijven over jezelf of je familie. Maar vergis je niet, autobiografisch schrijven is meer dan een techniek. Het kost tijd, inspanning en emotie. Voor je er aan begint, is het zinvol om een aantal boeken door te bladeren of te lezen om jezelf een idee te vormen of je er echt aan wilt beginnen. Dat is de reden dat ik op deze website het boek heb opgenomen. Het kopijrecht blijft echter uitsluitend in mijn beheer.